Met de klas op fietsuitstap: gewoon doen!
Bij de Sint-Vincentschool in Ekeren zitten ze niet alleen in de klas, maar ook stevig op de pedalen. De school kiest resoluut voor de fiets! Al van in de kleuterklas leren kinderen er veilig en zelfstandig fietsen. Vanaf het 3e leerjaar trekken ze geregeld met de klas op fietsuitstap.
Sportleraar Christophe Poelmans vertelt hoe hij en zijn collega’s dat aanpakken - en waarom hij het elke school aanbeveelt.
Stap voor stap: van loopfiets tot fietstocht
“Wij werken met de fietsbrevetten van de VSV", vertelt Christophe. "Kleuters oefenen op de loopfiets. In het 1e leerjaar doen we een fietstest op de speelplaats. Vanaf maart of april, als het weer beter wordt en de kinderen genoeg ervaring hebben, trekken we de straat op. Vanaf het 3e leerjaar doen we bijna alle uitstappen met de fiets: naar het zwembad, een toneel of de sportdag."
Fietsles én verkeersles
"Naast 2 uur LO per week, geef ik een uur extra verkeersles. Leerlingen gaan dus niet onvoorbereid de straat op. Onze school ligt in een rustige straat, maar vlakbij de drukke Leugenberg die we moeten oversteken. Kennis van de verkeersregels en veilig fietsgedrag is dus minstens even belangrijk als het fietsen zelf.
We hebben een verkeersleerlijn uitgewerkt, met een duidelijke opbouw. Oefening is de basis van veilig fietsen. Wie nog wat onzeker is of de fietsvaardigheden niet voldoende beheerst, krijgt extra fietsles."
Goede planning, vaste ploeg
"Aan het begin van elk schooljaar maken we een fietskalender. Zo brengen we alle uitstappen per leerjaar in kaart en we proberen zoveel mogelijk met de fiets te doen."
De school kan rekenen op een vaste fietsgroep van 4 gepensioneerde begeleiders. “Zij zijn goud waard”, zegt Christophe. “Als iemand niet kan, schakelen we ouders in die zich eerder hebben opgegeven. In laatste instantie vragen we klasouders. Voor 1 klasgroep voorzien we 4 begeleiders, voor 2 klassen 6. Er fietst altijd iemand vooraan en achteraan, de anderen helpen bij het oversteken of bewaken de veiligheid. Met onze 2 walkietalkies kunnen we elkaar verwittigen als er iets gebeurt, bijvoorbeeld een platte band."
Veiligheid voor alles: duidelijke afspraken
Christophe somt enkele vaste afspraken op:
- De minst vaardige fietsers rijden vooraan. Zo bepalen zij het tempo en blijft de groep samen.
- We houden een fietslengte afstand.
- De eerste steekt zijn hand omhoog als we moeten stoppen, de rest volgt.
- Iedreen zet zijn rechtervoet op de grond bij een stop.
- Voorbijsteken mag niet.
- Hindernissen (zoals paaltjes of putten) roepen we van voor naar achter door.
- Vooraf spreken we goed af wie waar rijdt, hoe we oversteken en wat we doen bij pech.
Geen angst, gewoon doen
Zijn er dan nooit problemen? Christophe glimlacht. “Af en toe een platte band of een ketting die eraf springt, maar dat lossen we snel op."
En ouders die hun kind liever niet laten meefietsen? "Dat komt eigenlijk niet voor. Soms is er wel eens een leerling die nog niet veilig genoeg fietst. Dan zoeken we een alternatieve oplossing, bijvoorbeeld met autovervoer.”
Win-Win
"Klasuitstappen met de fiets zou ik elke school aanraden!" besluit Christophe. "Ik zie vooral voordelen, zowel voor de leerlingen als voor de school. Neem nu de sportdag van het 1e leerjaar. Vroeger reden ouders met auto’s af en aan - dat kostte veel tijd en organisatie. Met de fiets is dat veel eenvoudiger. Bovendien is fietsen gezond, leerzaam én de kinderen vinden het geweldig. Alleen bij slecht weer durven ze al eens klagen”, lacht hij. "Maar zelfs dan is de voldoening groot.”